Căn cứ quy định của Luật Doanh nghiệp 2014 và các văn bản
quy phạm pháp luật có liên quan, có thể xác định thủ tục giải thể doanh nghiệp bao gồm các bước
sau:
Bước 1:
Doanh nghiệp tổ chức họp thông qua quyết định giải thể doanh
nghiệp. Quyết định này phải có nội dung:
a) Tên, địa chỉ trụ sở chính của doanh nghiệp;
b) Lý do giải thể;
c) Thời hạn, thủ tục thanh lý hợp đồng và thanh toán các khoản
nợ của doanh nghiệp; thời hạn thanh toán nợ, thanh lý hợp đồng không được vượt
quá 06 tháng, kể từ ngày thông qua quyết định giải thể;
d) Phương án xử lý các nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng lao động;
e) Họ, tên, chữ ký của người đại diện theo pháp luật của
doanh nghiệp.
- Hội đồng thành viên hoặc chủ sở hữu công ty trực tiếp tổ
chức thanh lý tài sản doanh nghiệp, trừ trường hợp Điều lệ công ty quy định
thành lập tổ chức thanh lý riêng. Sau khi tiến hành thanh lý tài sản phải lập
biên bản về việc thanh lý tài sản của doanh nghiệp.
- Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày thông qua, quyết
định giải thể phải được gửi đến cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan thuế, người
lao động trong doanh nghiệp, đăng quyết định giải thể trên Cổng thông tin quốc
gia về đăng ký doanh nghiệp và phải được niêm yết công khai tại trụ sở chính, chi
nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp.
Quyết định giải thể phải được gửi cho các chủ nợ, người có
quyền lợi, nghĩa vụ liên quan kèm theo thông báo về phương án giải quyết nợ.
Thông báo phải có tên, địa chỉ của chủ nợ; số nợ, thời hạn, địa điểm và phương
thức thanh toán số nợ đó; cách thức và thời hạn giải quyết khiếu nại của chủ nợ.
Bước 2:
Doanh nghiệp gửi công văn tới cơ quan thuế đề nghị được quyết
toán thuế và đóng mã số thuế. Hồ sơ gồm:
a) Trường hợp doanh nghiệp tự giải thể, hồ sơ gồm:
- Quyết định giải thể;
- Biên bản họp;
- Văn bản xác nhận hoàn thành nghĩa vụ thuế đối với hoạt động
xuất nhập khẩu của Tổng cục Hải quan nếu doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu.
b) Trường hợp giải thể trong trường hợp bị thu hồi Giấy chứng
nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc theo quyết định của toà án, hồ sơ gồm:
- Quyết định giải thể;
- Bản sao Quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh
nghiệp hoặc Quyết định của Toà án có hiệu lực;
- Văn bản xác nhận hoàn thành nghĩa vụ thuế đối với hoạt động
xuất nhập khẩu của Tổng cục Hải quan nếu doanh nghiệp có hoạt động xuất nhập khẩu.
Bước 3:
Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày thanh toán hết
các khoản nợ của doanh nghiệp, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp
phải gửi hồ sơ giải thể doanh nghiệp đến cơ quan đăng ký kinh doanh nơi doanh
nghiệp đặt trụ sở chính. Hồ sơ gồm có:
- Thông báo về giải thể doanh nghiệp;
- Quyết định và biên bản họp về việc giải thể doanh nghiệp;
- Báo cáo thanh lý tài sản doanh nghiệp; danh sách chủ nợ và
số nợ đã thanh toán, gồm cả thanh toán hết các khoản nợ về thuế và nợ tiền đóng
bảo hiểm xã hội, người lao động sau khi quyết định giải thể doanh nghiệp (nếu
có);
- Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp;
- Văn bản Thông báo về việc người nộp thuế chấm dứt hiệu lực
mã số thuế của cơ quan thuế xác nhận đã quyết toán thuế xong, doanh nghiệp
không còn nợ thuế và đã đóng mã số thuế của doanh nghiệp.
- Con dấu và giấy chứng nhận mẫu dấu (nếu có);
- Giấy ủy quyền/hợp đồng dịch vụ pháp lý và giấy tờ tùy thân
của người được ủy quyền/người thực hiện dịch vụ (nếu có).
- Văn bản của ngân hàng nơi doanh nghiệp mở tài khoản xác nhận
doanh nghiệp không còn nợ ngân hàng và đã đóng tài khoản của doanh nghiệp. Nếu
doanh nghiệp chưa mở tài khoản tại ngân hàng thì phải lập bản cam kết về việc
doanh nghiệp chưa mở tài khoản.
Bước 4:
Sau thời hạn 180 ngày, kể từ ngày thông báo tình trạng giải
thể doanh nghiệp mà không nhận được ý kiến
về việc giải thể từ doanh nghiệp hoặc phản đối từ bên có liên quan bằng văn bản
hoặc trong 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan đăng ký
kinh doanh cập nhật tình trạng pháp lý của doanh nghiệp trên Cơ sở dữ liệu quốc
gia về đăng ký doanh nghiệp.
Chú ý:
- Trường hợp doanh nghiệp chấm dứt hoạt động của dự án đầu
tư đồng thời giải thể doanh nghiệp thì thực hiện thủ tục chấm hoạt động dự án đầu
tư theo quy định của Luật đầu tư và doanh nghiệp thực hiện thủ tục giải thể
doanh nghiệp theo quy định của pháp luật doanh nghiệp.
- Nhìn chung, thủ tục giải thể doanh nghiệp tương đối phức tạp,
đòi hỏi kết quả của nhiều thủ tục hành chính của các cơ quan khác nhau. Do vậy,
doanh nghiệp cần liên hệ với cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh nơi doanh nghiệp
đặt trụ sở chính để có những hướng dẫn cụ thể.
Luật gia Võ Văn Tú